مصباح شناسی(1)

بسم الله الرحمن الرحیم

دین اسلام و مذهب حقه تشیع همواره به واسطه ی علماء و فقهای دین سر پا ایستاده و اگر نبودند این عالمان به دین و مذهب چه بسا اسلام هم مانند مسیحیت و یهودیت به یغما میرفت.

ان شاالله در سلسله مطالبی قصد داریم به زندگانی و مواضع سیاسی-فرهنگی یکی از این علماء بپردازیم. همانطور که از عنوان مطلب هم پیداست قصد داریم در این مطلب به زندگانی سیاسی-فرهنگی آیت الله محمد تقی مصباح یزدی اشاره ای داشته باشیم. امید است مفید فایده قرار گیرد.

لازم به ذکر است که زندگانی ایشان را از قبل از انقلاب اسلامی تا پایان خرداد 1393 بررسی خواهیم کرد.

آیت الله مصباح یزدی از پس از انتخابات دوم خرداد 1376 تبدیل به چهره ای برجسته،شاخص و محبوب در بین نیروهای مذهبی و متدین کشور شد. وی تبهری خاص در پاسخ دادن به شبهات دینی و اعتقادی روز دارد و این در خطبه های نماز جمعه ی دوران اصلاحات که هر دو هفته یکبار توسط آقای مصباح ایراد میشد کاملا مشخص و هویداست.

اتهامات بسیاری نیز به وی و تفکراتش زده شده که اگرز خدا بخواهد در هر بخش از مطالب یکی از آن ها را بررسی خواهیم کرد.

او از چهره های منتقد دولت خاتمی بود،وی به دولت هاشمی نیز نقد های بسیاری داشت اما هیچگاه آنان را رسانه ای نکرد. وی حامی اصلی احمدی نژاد در سال 1384 بود ، البته هیچ گاه (قبل از انتخابات 84) نام احمدی نژاد را نبرد اما حمایت های غیر مستقیم وی بر کسی پوشیده نیست.

سال 88 هم مانند دیگر مدافعان نظام،از ولی فقیه و نظام در مقابل جریان موسوم به فتنه حمایت کرد و سال 92 نیز از دکتر سعید جلیلی که رقیب اصلی حسن روحانی(از لحاظ گفتمانی) بود ، حمایت کرد.

آن چه خواندید مختصری بود از مواضع سیاسی آیت الله مصباح یزدی...اکنون به تفصیل بیوگرافی سیاسی – فرهنگی و علمی محمد تقی مصباح یزدی توجه کنید:

وی در سال 1313 در یزد متولد شد. نام خانوادگی وی " گیوه چی " بود که بعد ها به مصباح تغییر داده شد. خانواده ی وی بسیار ساده زیست بودند،آنها با مشاهده ی علاقه ی محمد تقی به تحصیل علوم دینی به نجف مهاجرت کردند و یک سال در آنجا سکوت کردند اما پدر محمد تقی که شغل مناسبی در عراق نیافت به ناچار به خانواده به کشور بازگشت و محمد تقی هم با آنان راهی ایران شد.

محمد تقی مصباح یزدی نزد اساتید بزرگی همچون : علامه طباطبایی ، امام خمینی(ره) و آیت الله بهجت به کسب علوم دینی (تفسیر ، فقه ، فلسفه و ... ) پرداخت.استعداد فراوان وی و نیز وجود اساتید و مطرحی چون مرحوم علامه،امام راحل و بهجت کبیر باعث شد ایشان در سن 23 سالگی به درجه اجتهاد برسد و از سال 27 سالگی دیگر تقلید نکنند.

او 15 سال نزد بهجت کبیر به تحصیل علوم دینی مانند اخلاق،فقه ، عرفان و ... پرداخت.

در کتاب زندگی نامه مصباح یزدی آمده که علامه طباطبایی در مورد ایشان فرمودند: مصباح در میان شاگردانم مانند انجیر در میان سایر میوه هاست،چرا که فکر او هیچ چیز زائد و دور ریختنی ندارد.(زندگی نامه مصباح یزدی – محمد تقی اسلامی ص 283)

وی در زمینه ی فلسفه مطالعات فراوانی داشته که حاصل این مطالعات عمیق وی دو کتاب آموزش فلسفه (به فارسی) و حاشیه بر نهایة الحکمة(به عربی) میباشد.

آیت الله مصباح یزدی علاوه بر دروس حکمت و فلسفه ، فقه و اصول ، تفسیر و عرفان علاقه مند و جویای علوم روز (تجربی و انسانی) بود،به طوری که به دروس غیر حوزوی همانندفیزیک – شیمی – بیولوژی – جامعه شناسی – روانشناسی – ریاضی – زبان انگلیسی و فرانسه نیز آشنایی دارد.

وی بعد ها به علت رواج افکار مارکسیستی تصمیم گرفت آشنایی با مبانی فلسفه ی غرب را نیز در دستور کار قرار دهد.

آثار و کتب آیت الله مصباح در زمینه ی فلسفه اخلاق،فلسفه ی حقوق،فلسفه سیاست،فلسفه علم،فلسفه تاریخ،معرفت شناسی،انسان شناسی،جامعه شناسی ، فلسفه غرب و... نشان دهنده ی گستره ی دانش ایشان است.

از دیگر نکات مهمی که لازم است به آن اشاره کنیم اندیشه ی اصلاح حوزوی آیت الله مصباح است. وی معتقد است که حوزه نیازمند تحول و اصلاح است تا علاوه بر علوم دینی به علوم روز دانشگاه نیز آشنا باشد.

وی هم اکنون در حوزه علمیه قم به تدرویس دروس حوزوی میپردازد و نیز در موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)مشغول به فعالیت در حوزه علمی و فرهنگی ست.

آیت الله محمد تقی مصباح یزدی قبل از انقلاب فعالیت های بسیاری به همراه دوستان نزدیکش از جمله شهید بهشتی، هاشمی رفسنجانی ، سید هادی خسروشاهی و ... داشته است. هاشمی ، نشریه ی انقلابی و ضد رژیم شاهی بعثت با همکاری مستقیم آقای مصباح منتشر میکرد و به مسائل سیاسی روز میپرداخت. نشریه انتقام هم مستقیما توسط خود استاد مصباح چاپ و تکثیر میشد.

آیت الله هاشمی رفسنجانی میگوید: از اساسی ترین کارهای ما در آن چند ماه(که امام در تبعید بودند) ایجاد تشکیلاتی بود که مرکزیت آن از 11 نفر تشکیل می شد: آقایان سید علی خامنه ای ، مرحوم منتظری،ربانی شیرازی،قدوسی،مصباح یزدی،امینی ، سید محمد خامنه ای،آذری ، مشکینی،حائری تهرانی و من(هاشمی). نشریه ی مخفی بعثت و انتقام در حقیقت ارگان همین جمعیت بود که در کار های اجرایی نشریه انتقام آقایان سید محمود دعایی ، مصباح یزدی،علی حجتی کرمانی ، سید هادی خسرو شاهی و من همکاری داشتیم. نشریه بعثت بیشتر جنبه سیاسی و پرخاش و افشاگری داشت و نشریه انتقام جنبه ایدئولوژیکی آن قوی بود که شیاد بر اساس احساس چنین نیازی پس از نشریه بعثت منتشر شد.بعثت را من اداره میکردم و انتقام را آقای مصباح.(دوران مبارزه – آیت الله هاشمی رفسنجانی ص 195)

آقای حائری در این مورد میگوید: درست است که ساواک نتوانست ردی از آقای مصباح پیدا کند و ایشان را زندانی سازد،اما ایشان کسی بود که واقعا در آن شرایط سال های 42 تا 44 از زندگی و همسر و فرزندش و بلکه از همه ی راحتی اش گذشته بود. نشریه انتقام که ایشان به تنهایی یا به کمک عده ای چاپ و منتشر میکرد ، واقعا به گونه ای بود که پشت انسان را میلرزاند. ماموران ساواک آنقدر از این نشریه عصبانی بودند که حتی وقتی تیتر بالای صفحه آن را میدیدند که نوشته بود: " انا من المجرمین منتقمون " (سوره سجده آیه 22) بسیار ناراحت میشدند و اگر یک نسخه این نشریه را در دست کسی میدیدند زندگی او را نابود میکردند و به شدت به دنبال یافتن نویسندگان و ناشران آن بودند به یاد دارم که یک نسخه از این نشریه را داده بودم به یکی از همسایگان مان که بستگی دوری با ما داشت و در دستگاه دولتی آن روز مشغول به کار بود. وقتی نشریه را خوانده بود ، از ترس آن را پاره کرده بود و در پاکتی ریخته بود و در آن را هم حسابی مهر و موم کرده بود و به نوکرش داده بود که این را ببر سر چشمه و بریز توی جوی آب! یک چنین خفقان و وحشتی بود ، مثل امروز نبود که هر کس هر چه دلش میخواهد بگوید و بنویسد. آن وقت در چنین جوی ، آقای مصباح آن نشریه ی انقلابی را تهیه و منتشر میکرد. ( زندگی نامه آیت الله مصباح ص 40 ، گفتمان مصباح ص 100)

بررسی اتهام مخالفت مصباح یزدی با انقلاب اسلامی و نداشتن سوابق انقلابی:

آیت الله مصباح یزدی در مقابل رفتار لیبرالی و غیر متعهد دولت سید محمد خاتمی در مقابل فرهنگ و دین مواضعی شدید اتخاذ میکرد،همین کار او باعث شد دولت اصلاحات و حامیان داخلی و خارجی اش(اپوزوسیون خارج نشین) در 8 ساله دولت اصلاحات،به طور دائم آیت الله مصباح را مورد اتهام قرار دهند و انواع تهمت ها را به او بزنند،به طوری که حتی خود سید محمد خاتمی ، مصباح یزدی را تئوریسین خشونت خواند.

یکی از اتهاماتی که دولت اصلاحات به وی نسبت داد این بود که مصباح یزدی جز چند اعلامیه محدود ، زیر اکثر اعلامیه های انقلابی و ضد رژیم شاهی را امضا نکرده و جز در چند جا نامی از او در تاریخ انقلاب اسلامی نیست و او در دوران انقلاب به جای مبارزه با رژیم شاه ، بیشتر به فکر درسو حوزه و ... بود.

علی حکمت در روزنامه خرداد 31/5/1378 ، حجت الاسلام عبایی خراسانی در ماهنامه گزارش شماره 132 و 133 ص 49 فروردین 1381 ، ولی الله شجاع پوریان (نماینده مجلس ششم) در روزنامه همبستگی 1/8/1379 ، مجتبی غلامی در روزنامه عصر آزادگان 30/1/1379 ، ظریفیان شفیعی در روزنامه بیان 22 فروردین 1379 ص 3 و سید علی اکبر محتشمی پور در روزنامه بیان 14/11/1378 ، آیت الله مصباح یزدی را به جدایی از انقلاب،دوری از مبارزات ، موافق نبودن با انقلاب و تشکیل حکومت دینی و ... متهم کرده اند.

البته افراد نامبرده و روزنامه های مذکور تماما وابسته به جریان اصلاحات بودند و تنها قصد سیاه نمایی و سوء استفاده از نا آگاهی مخاطبان و خوانندگان را داشتند وگرنه هیچ شخص مطلع و منصفی مبارزات انقلابی مصباح یزدی را ولو به خاطر مقاصد سیاسی منکر نمیشود.

حجت الاسلام سید علی اکبر محتشمی پور در ضمن مقاله ی مفصل در مورد مبارزات مصباح یزدی در دوران انقلاب میگوید: آقای مصباح قبل از پیروزی انقلاب جز چند اعلامیه ای که قبل از 15 خرداد و تبعید امام همراه با ده ها نفر از فضلا و طلاب جوان در حوزه علمیه قم امضا کرده است تا آستانه ی پیروی انقلاب در هاله ای از سکوت و پرداختن به امور شخصی ، تحصیلی و اداره ی موسسه ی " در راه حق " فرو رفته است،چیز دیگری در پرونده ی خود ندارد. از بررسی این سابقه بر می آید که جناب مصباح با نهضت و انقلاب و قیام ملت و امام نظر موافق نداشته و همراه نبوده است(!!!)

آقای مصباح بعد از سرکوب خونین 15 خرداد توسط رژیم شاه ، به شدت از جریان مبارزه و نهضت اسلامی سر خورده و مخالف آن شد و ابایی از طرح مخالفت خویش نداشت(روزنامه بیان 14/11/1378)

محتشمی پور در این یادداشت لیستی از عناوین اعلامیه هایی که مصباح یزدی امضاء کرده و نکرده را آورده است و این گونه استدلال میکند که چون چند اعلامیه مهم را امضاء نکرده پس با اصل انقلاب اسلامی موافق نبوده است!!!

عجب از این منطق قوی آقایان! اگر این استدلال درست باشد که خود آقای محتشمی پور هم موافق انقلاب نبودند! چرا که ایشان تنها 4 اعلامیه را امضاء کرده اند!!!

شتاب زدگی، آقای محتشمی پور را به تناقض گویی وا داشته است. با این که ادعا شده جز امضای چند اعلامیه آن هم قبل از تبعید امام(ره) ، چیز دیگری در پرونده استاد مصباح ندیده اند،اما چند سطر بعد به تعدادی از اعلامیه های مربوط به سال های 56 و 57(یعنی سال های بعد از تبعید امام) اشاره کرده که به امضای استاد مصباح رسیده است!

حتی اگر کمیت و تعداد امضاهای اعلامیه ها ملاک قابل قبولی برای شناخت میزان برخورداری از سابقه ی انقلابی باشد باز هم آیت الله مصباح سابقه ی درخشانی در مبارزات انقلاب دارد چرا که از سال 1342 تا پیروزی انقلاب ، بیانیه های زیادی را امضاء کرده اند.

برای مشاهده اسکن اعلامیه ها و بیانیه هایی که آیت الله مصباح آنان را امضاء کرده اند به سورس های زیر مراجعه کنید:

·         اسناد انقلاب اسلامی ج 3 ص 106

·         همان ، ص 110

·         همان ، ص 130

·         همان ، ص 157

·         همان ، ص 163

·         همان ، ص 164

·         همان ، ص 173

·         همان ، ص 183

·         همان ، ص 188

·         همان ، ص 196

·         همان ، ص 199

·         همان ، ص 222

·         همان ، ص 239

·         همان ، ص 268

·         همان ، ص 272

·         همان ، ص 479

·         اسناد انقلاب اسلامی ج 1 ص 279

·         همان ، ص 281

آقای محتشمی پور در لیست عناوین اعلامیه هایی که ذکر میکند در ذیل برخی از آن ها مینویسد : از امضا خودداری کرده است!!!

آقای محتشمی پور مگر خودتان اعلامیه ها را نزد ایشان میبردید که این گونه قاطعانه صحبت میکنید؟!

اصلا از کجا معلوم که استاد مصباح در زمان اعلامیه هایی که شما میگویید از امضا خودداری کرده در قم حضور داشته؟!!

مگر تمام مبارزان و یاران امام از جمله خودتان پای تمام اعلامیه ها و بیانیه ها را امضاء کرده اید ؟؟؟ آیا نمیتوان به همین سبک و سیاق برای همه ی مبارزان انقلابی پرونده سازی کرد؟؟؟

پایان بخش اول / ادامه دارد...

حقیقت نامه/